  |
||||
| Dordtse kajak- en kanovereniging Dajaks | ||||
| actueel vereniging opleidingen/cursussen toertochten tochtplanning vaarregels en afspraken onderkoeling kleding en watertemperatuur actuele watertemperatuur getijdetabel Dordrecht getijdetabel Moerdijk getijdetabel Nederland bediening Helsluis bediening Ottersluis bediening Spieringsluis bediening Biesboschsluis sluizen Nederland neerslagradar weer in Dordrecht golven Hoek van Holland waterstand rijn Duitsland infocentrum binnenwateren waterstand stroomopwaarts waterbase regels kanovervoer techniek werkzaam in de Biesbosch De Biesbosch contact aanvragen lidcode 
|
Onderkoeling Binnen Dajaks hoor ik veel over de gevaren bij het varen in de winter. Sommigen vinden het onverantwoord dat ik er bij -2 alleen op uit trek. Anderen zijn er uiterst laconiek onder. Voor mij een reden om het eens uit te zoeken. Ik wil de veiligheidsrisico analiseren om beter te weten hoe ik met de gevaren kan omgaan. De kans om op één of andere manier ongewild te water te geraken is niet denkbeeldig. Het buitenwater in Nederland heeft een temperatuur tussen ongeveer 0° celsius 's winters en 20° celsius zomers. Onverwacht in koud water terechtkomen en een grote hoeveelheid lichaamswarmte afstaan aan het water is geen zeldzaamheid. We spreken van hypothermie, onderkoeling, als de kerntemperatuur van het lichaam is gezakt beneden de 35 graden Celsius. Overlevingstijden Onderstaand schema laat zien hoe de verhouding ligt tussen de verblijfsduur van een gekleed persoon in het water in relatie tot de watertemperatuur: 0° C --> 9 minuten 5° C --> 1 uur 10° C --> 3 uur 15° C --> 5 uur 20° C --> 8 uur (bron knrm) Zonder kleding dalen de overlevingstijden. Door te bewegen in het water worden de tijden ook korter. Overlevingskansen vergroten Zoals je kunt zien nemen je overlevingskansen toe als je zo min mogelijk in het water afkoelt. Afkoelen kun je beperken door na het te water gaan zo min mogelijk te bewegen en jezelf zo klein mogelijk te maken. Bij koude watertemperatuur is een wetsuit onontbeerlijk. Daarmee kun je de overlevingstijden met een factor 3 verlengen. Bij 5 graden wordt de overlevingstijd verlengt van 1 uur naar 3 uur. overlevingstijden met wetsuit: 0° C --> 15 minuten 5° C --> 3 uur 10° C --> 9 uur 15° C --> 12 uur 20° C --> 15 uur (bron knrm) Ik heb een zwemvest De vermelde overlevingstijden gelden voor het liggen in water. Maar bedenk dat de meeste kanoërs een zwemvest dragen en geen reddingsvest. Een reddingsvest zorgt ervoor dat je automatisch met je gezicht naar boven drijft. Je kunt jezelf dan makkelijk in een foetes-houding houden. Dit verhoogt je overlevingskans aanzienlijk. Overlijden gebeurt meestal niet direct door de onderkoeling zelf, maar eerder door verdrinking omdat je door onderkoeling je hoofd niet meer zelf boven kunt houden. Een zwemvest vergroot alleen je drijfvermogen. Dit helpt je bij het oprichten door te eskimoteren of bij reddingstechnieken als de puntredding, de X-redding en de H-redding. In dat geval hindert het reddingsvest om weer snel uit het water te komen. Temperaturen water In de periode 1985-1992 komen de volgende minimum en maximum watertemperaturen in de Nieuwe Merwede ter hoogte van de Zuidhaven voor: januari --> 0,2° C en 7,8° C februari --> 1,8° C en 7,5° C maart --> 4,8° C en 10,8° C april --> 7,8° C en 15° C mei --> 14,4° C en 18,2° C juni --> 16° C en 21,1° C juli --> 16,8° C en 23,6° C augustus --> 18,8° C en 23,7° C september --> 16,5° C en 20,8° C oktober --> 10,2° C en 17,1° C november --> 4,5° C en 11° C december --> 4,2° C en 9° C (cijfers komen van rijkswaterstaat) Vermeldingswaardig is dat de temperaturen in de kreken en sloten nog lager kunnen uitvallen. Veilig Als je de watertemperaturen combineert met de overlevingstijden dan is de conclusie gerechtvaardigd dat je in de winter prima het water op kunt gaan. Met een neopreen pak aan heb je in januari en februari in de koudste perioden nog voldoende tijd om uit het water te geraken. Zaak is wel om in de echt koude perioden niet in het midden van de rivier te gaan varen zodat je in korte tijd aan de wal kunt raken. En hang voor de zekerheid een werkend fluitje aan je zwemvest. Daarmee kun je andere watergebruikers waarschuwen als je echt in gevaar zit. Toch gevaarlijk Het lijkt er dus op dat bij het dragen van goede kleding de kans op onderkoeling niet zo groot is. Toch is er een groot gevaar, nl als je uit het water bent gekomen. Doordat je kleding nat is. In water koelt het lichaam ongeveer 17 keer zo snel af als in windstille lucht. Met natte kleding koelt een persoon ongeveer 20 keer zo snel af als met droge kleding bij dezelfde omstandigheden. Bedenk daarbij ook dat er sprake is van wind chill. Wind chill is de relatie tussen de temperatuur, wind en de snelheid waarmee je afkoelt. De wind chill geeft aan dat als de termometer 2° C aangeeft en er een windkracht 5 staat de snelheid waarmee je afkoelt gelijk is als bij -11° C bij windstilte. En dan gaat het snel als je met natte kleren op het open water zit. Om te voorkomen dat je door de wind chill alsnog in een gevaarlijke situatie komt, moet je goed droog verpakte kleding meenemen. Deze kleding moet je zo snel mogelijk aan doen nadat je uit het water bent gekomen. Eigenlijk zou je voor de veilgheid zelfs een extra wetsuit mee moeten nemen. Test ook regelmatig je spullen. Kleren blijven alleen droog als je waterdichte zak echt waterdicht is of je waterdichte compartiment van je kajak geen spatwater doorlaat. Iemand anders Het is heel belangrijk dat als je een onderkoelde aantreft dat deskundige hulp wordt gealarmeerd en dat je al start met de opwarming van het slachtoffer. Vooral goed inpakken met bijvoorbeeld een reddingsdeken. Als het slachtoffer nog een goed bewustzijn heeft, dan mag je het slachtoffer warme drank geven. Geen alcohol! Alcohol zorgt voor een versnelde afkoeling. Is het slachtoffer buiten bewustzijn, dan mag je geen warme dranken geven. Is het slachtoffer nat, laat deze dan zelf droge kleding aantrekken. Kan het slachtoffer dat niet laat dan de natte kleding aan. Eventueel kun je het slachtoffer opwarmen met eigen lichaamswarmte. Maar let er wel op dat het slachtoffer niet te snel opwarmt. Een te snelle opwarming geeft veel pijn. Over het algemeen wordt 0,5° tot 1° per uur gerekend. Veel meer is pijnlijk. Warm wrijven heeft ook geen zin. Je bereikt er een tegengesteld effect mee. De bloedsomloop in de huid wordt gestimuleerd. Hierdoor is er weer meer afkoeling mogelijk. De conclusie is dat het in de winter prachtig kanoën is. Je zult mij dan ook veel op het water zien. Peter |
|||